Kiedy hotelarz staje się organizatorem turystyki?

Kolonie u hotelarza

Lektura orzeczenia szczecińskiego sądu skłoniła mnie do pogłębionej analizy rozróżnienia między usługą hotelarską a organizacją imprezy turystycznej.

Sąd Rejonowy w Szczecinie uznał, że hotelarz, który zdecydował się zorganizować wyjazd kolonijny dla grupy dzieci, de facto utworzył i sprzedał imprezę turystyczną.

Jakie to ma znaczenie? Zdecydowanie duże.

Usługa hotelarska a impreza turystyczna

Jeżeli przedsiębiorca świadczy wyłącznie usługi hotelarskie, to co do zasady działalność ta jest regulowana ustawą o o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych.

Zgodnie z nową ustawą turystyczną, impreza turystyczna to połączenie co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji. Podmiot, który tworzy i oferuje do sprzedaży imprezy turystyczne to organizator turystyki.

Wśród usług składających się na imprezę turystyczną może znaleźć się “zakwaterowanie w celach innych niż pobytowe” – jak niefortunnie nazywa to nowa ustawa turystyczna. Zakwaterowanie często jest przez organizatorów turystyki wykupywane u hotelarzy i przybiera postać usługi hotelarskiej. Na marginesie należy pozostawić powyższą rozbieżność w nazewnictwie, która niepotrzebnie komplikuje stan prawny.

Świadczenie usług hotelarskich samo w sobie nie może być zakwalifikowane jako działalność organizatora turystyki. Chyba że…

Działalność hotelarska i jej granice

Usługi hotelarskie to zgodnie z ich ustawową definicją:

krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych;

art. 3 ust. 1 pkt. 8 Ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, Dz.U. 1997 Nr 133, poz. 884 ze zm.

W zależności od kategorii obiektu hotelarskiego, zakres usług świadczonych na rzecz turysty w ramach usługi hotelarskiej znacząco się różni. Wynajęcie miejsca na polu biwakowym daje turyście niepomiernie mniejszy wachlarz możliwości niż zakwaterowanie w pięciogwiazdkowym hotelu.

Aby usługa hotelarska nie przekształciła się w imprezę turystyczną, zakres usług powiązanych z noclegiem, a świadczonych w obrębie obiektu musi być ściśle przestrzegany.

Usługi związane, świadczone w obrębie obiektu

Jako przykład usługi, która nie mieści się w powyższych granicach można wymienić sprzedaż biletu na wydarzenie sportowe, sprzedaż karnetu narciarskiego czy organizację spływu kajakowego – jak miało to miejsce w sprawie, która trafiła na wokandę szczecińskiego sądu.

Jeżeli hotelarz oferuje i sprzedaje turyście usługi, które sam kupuje od innego przedsiębiorcy, to wykracza poza zakres usługi hotelarskiej. Szczególnie, jeżeli cena tych usług dodatkowych jest doliczona do ceny usługi hotelarskiej i tworzy dla turysty pakiet, za który uiszcza on należność w całości na rzecz hotelarza. Taka działalność prowadzi do utworzenia imprezy turystycznej, a hotelarz, który taki pakiet sprzedaje, staje się organizatorem turystyki.

O tym, czy w danej sytuacji przedsiębiorca jest zakwalifikowany jako hotelarz czy jako organizator turystyki decyduje nie oficjalna forma prowadzonej przezeń działalności, a treść tej działalności.

Hotelarz a organizator turystyki

Kwalifikacja prawna niesie za sobą istotne konsekwencje.

Organizacja imprez turystycznych to działalność regulowana, która wymaga wpisu do rejestru oraz spełnienia szeregu wymogów formalnych, takich jak np. zabezpieczenie na wypadek niewypłacalności. Prowadzenie takiej działalności bez spełnienia tych wymogów grozi odpowiedzialnością administracyjną i karną.

Kolejno, podróżny jako uprawniony z tytułu zakupu imprezy turystycznej ma inny, z reguły większy zakres uprawnień względem organizatora turystyki niż turysta wobec hotelarza.

Warto uważnie prześledzić zakres usług oferowanych turystom przy okazji noclegu w obiekcie hotelarskim, by przypadkowo nie doszło do utworzenia imprezy turystycznej.

wyrok Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział I Cywilny, sygn. akt I C 796/21