Pożary i niesprawna klimatyzacja, czyli problemy podróżnych w Grecji – komentarz dla Rzeczpospolitej

Poniżej mój komentarz do aktualnej sytuacji w Grecji spowodowanej pożarami, który został zacytowany w artykule “Jak nie wirus, to upały i szalejące pożary” autorstwa red. Katarzyny Wójcik w Rzeczpospolitej z 17 sierpnia 2021 r.

Czy pożary w Grecji uzasadniają bezkosztową rezygnację podróżnego z imprezy turystycznej do tego kraju?

Jeżeli pożary występują w miejscu docelowym imprezy lub jego najbliższym sąsiedztwie i mogą zagrażać bezpieczeństwu podróżnych czy też istotnie wpływać na ich wypoczynek lub transport do miejsca docelowego – w takim przypadku podróżny ma prawo odstąpić od umowy w trybie art. 47 ust. 4 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych oraz otrzymać zwrot wszystkich wpłat. Nie ma jednak prawa do odszkodowania lub zadośćuczynienia.

Jeżeli jednak pożary dotyczą innego regionu, a bezpieczeństwu ludzi w miejscu docelowym wycieczki nic nie zagraża, prawo do bezkosztowej rezygnacji nie będzie przysługiwać. Przykład: pożary trawią część lądową Grecji, a impreza turystyczna ma odbyć się na jednej z greckich wysp, gdzie ognia nie ma. Potencjalne zagrożenie wystąpieniem pożarów też może okazać się niewystarczające do uruchomienia tego trybu. Przepis wymaga, aby nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności rzeczywiście występowały w chwili odstąpienia od umowy.

Czy organizator odpowiada za niesprawną klimatyzację w sytuacji gdy usterka wynika z przerw w dostawie prądu, spowodowanych pożarami?

To zależy.

Po pierwsze należy ustalić, czy w danej sprawie doszło do niezgodności, czyli podróżny nie otrzymał świadczeń, które gwarantowała mu umowa. Jeśli w umowie zaznaczono lub z zaszeregowania obiektu hotelowego wynika, że obiekt jest klimatyzowany, wówczas niesprawna klimatyzacja będzie stanowiła niezgodność, czyli nienależyte wykonanie umowy.

Zgodnie z art. 50 ust.3 pkt. 3 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych podróżnemu nie przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za niezgodność w przypadku, gdy organizator udowodni, że niezgodność została spowodowana nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami.

Jeśli więc organizator wykaże, że powodem niesprawnej klimatyzacji była nosząca znamiona siły wyższej fala pożarów, która doprowadziła do przerwy w dostawie prądu, nie będzie odpowiadać za taką szkodę. Kluczowym jest ocena, czy organizator (lub jego podwykonawca, za którego odpowiada) mieli jakikolwiek wpływ na wystąpienie tej usterki i czy do usterki tej doszłoby także wtedy, gdyby podjęli wszelkie rozsądne działania. Tylko sytuacja pozostająca poza kontrolą organizatora, której nie mógł on w żaden sposób zapobiec, nosi znamiona nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, wyłączających jego odpowiedzialność.